تعریف درست و دقیق مساله و ممانعت از دخول ورودی‌های ناخواسته (همچون الگوهای تصادفی، تعصب، توهم و غیره) – علیرضا محمودی فرد

تعریف درست و دقیق مساله و ممانعت از دخول ورودی‌های ناخواسته (همچون الگوهای تصادفی، تعصب، توهم و غیره)- علیرضا محمودی فرد

طبق گزارش کلام ماندگار، در کتاب هنر شفاف اندیشیدن، اثر رالف دوبلی آمده است: “در طول جنگ جهانی دوم، آلمانی‌ها لندن را بمباران کردند؛ در کنار دیگر مهمات، آن‌ها از موشک‌های وی ۱ نیز استفاده می‌کردند که یک‌جور پهپاد خود هدایت‌شونده بود؛ لندنی‌ها بعد از هر حمله، با دقت روی نقشه نقاط هر حمله را بررسی می‌کردند و وحشت‌زده می‌شدند؛ آن‌ها فکر می‌کردند یک الگو پیدا کرده‌اند و نظریات خود را درباره اینکه کدام نقطه شهر از همه‌جا امن‌تر است، ارائه می‌دادند؛ اما پس از جنگ جهانی دوم، با بررسی‌های آماری مشخص شد توزیع آن‌ها کاملا تصادفی بوده است؛ امروزه مشخص است که چرا سیستم هدایت وی ۱، بسیار بی‌دقت است.”

از جمله‌ی نکاتی که در تصمیم‌گیری مدنظر است، این است که انسان در بسیاری از مواقع، به‌دنبال الگوها و راه‌حل‌های مشابه و از پیش‌رفته است؛ مثلا وقتی با مساله‌ای مواجه می‌شود، می‌خواهد آن را به روش‌هایی که قبلا نمونه‌شان را دیده است، یا خودش انجام داده است و یا سایرین انجام داده‌اند، حل کند؛ انسان، بهتر است هر مساله را چند بار و از زوایای مختلف بررسی کند تا بهتر بتواند آن مساله را برای خودش روشن کرده و تکنیک‌های مناسب‌تری را به‌کار بگیرد، تا بتواند تصمیم بهتری را اتخاذ کند؛ انسان باید در بررسی مسائل، نگاه چند بعدی و چند جانبه داشته باشد؛ در بررسی مسائل، نباید تعصب به خرج داد، نباید از پیش برای مساله یا فردی، رای صادر کرد؛ توهم نباید چاشنی کار باشد؛ توهم و ازجمله توهم توطئه، باعث می‌شود انسان گمراه شده و زوایایی از مساله، از دید وی پنهان بماند؛ ضمن اینکه موجب ترس و نگرانی شده و همین هم باعث بر هم زدن تمرکز می‌شود؛ فلذا مساله، خوب تبیین نشده و بنابراین، تصمیم درستی گرفته نمی‌شود و مشکل موجود، پابرجا خواهد ماند و یا حتی شدت مشکل، بزرگ‌تر جلوه می‌کند؛ گاهی انسان باید از روی کاغذ سفید و از صفر، مساله را بررسی کند؛ اینکه انسان بدون هیچ نگاهی از قبل، مساله را شفاف بررسی کند، به تعریف دقیق مساله کمک می‌کند و هر چقدر هم مساله بهتر و دقیق‌تر طرح شود، احتمال حل آن، بیشتر است؛ شفافیت در تعریف مساله، به حل آن کمک زیادی می‌کند و لذا بسیاری از افراد معتقدند که نیمی از راه‌حل مساله، در تعریف درست صورت مساله نهفته است. گاهی چند نفر به‌صورت مجزا و چند نفر به‌صورت گروهی، لازم است به بررسی مساله بپردازند و سپس یافته‌ها را با هم به اشتراک بگذارند و در بحث‌هایی همچون طوفان فکری، مساله کاملا باز شود و راه‌حل‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد؛ چنین موردی نیز به بررسی دقیق‌تر مساله، کمک شایانی می‌کند و احتمال اتخاذ تصمیمات درست‌تر، افزایش می‌یابد.

به قلم: علیرضا محمودی‌فرد – مشاور بازاریابی صادراتی در کشورها، در مرکز مشاوره کسب و کار و خدمات کارآفرینی و اشتغال پرتو مدیران خلیج فارس