زمین ورزش جذاب فوتبال – علیرضا محمودی فرد

به گزارش کلام ماندگار، زمین فوتبال، سطحِ (مساحت) برگزاری بازی فوتبال است؛ اندازه‌ها و جزئیات آن در قانون شماره ۱ بازی فوتبال آمده است. با توجه به اینکه مقررات فوتبال در کشور انگلستان شکل گرفته‌است، اندازه زمین فوتبال هم در واحدهای امپریال بیان شده است و در قوانین مسابقه نیز معادل‌های متریک آن نیامده است؛ استفاده از واحدهای اندازه‌گیری به‌طور سنتی حتی در خارج از بریتانیا نیز مرسوم است.

یک زمین استاندارد فوتبال بزرگسالان برای مسابقات بین‌المللی، می‌بایست ۱۰۰ یارد (قدم) (معادل ۱۰۰ تا ۱۱۰ متر) طول و ۷۰ تا ۸۰ یارد (۶۴ تا ۷۳ متر) عرض داشته باشد؛ زمین‌های مسابقات غیر بین‌المللی می‌تواند بین ۹۱ تا ۱۲۰ متر طول و ۴۵ تا ۹۱ متر عرض داشته و نباید مربع باشد.

یک دروازه مستطیل شکل در وسط خط عرضی (یا خط گل) گذاشته می‌شود، که فاصله تیرک‌های عمودی آن از یکدیگر ۸ یارد (۷٫۳۲ متر) و فاصله تیرک افقی از زمین، ۸ فوت (۲٫۴۴ متر) است.

در جلوی هر دروازه و به فاصله ۱۸ یارد (۱۶٫۵ متر) از خط دروازه، محوطه مستطیل شکلی وجود دارد که به محوطه جریمه یا محوطه هجده قدم یا محوطه پنالتی یا محوطه ۱۸ یارد معروف است؛ در این محوطه دروازه‌بان قادر است توپ را با دست لمس کرده و بگیرد و خطای بازیکنان حریف با ضربه پنالتی جریمه می‌شود.

محوطه کوچک‌تری نیز در جلوی دروازه و با فاصله ۶ قدم (۵٫۵ متر) تحت‌عنوان محوطه شش قدم یا محوطه¬ی گل وجود دارد که می‌بایست ضربات شروع مجدد بازی در هنگام خروج توپ از خط عرضی، از داخل آن زده شود. خطوط و علامت‌های دیگری نیز در زمین برای مشخص کردن محل قرار گرفتن بازیکنان و جای زدن ضربات کرنر، پنالتی و شروع بازی وجود دارد.

همواره ارتفاع دروازه فوتبال چمنی ۲٫۴۴ متر معادل ۲۴۴ سانتی‌متر برای فوتبال بزرگسالان است. این ابعاد دروازه فوتبال برای بازی‌های ۱۱ نفره استفاده می‌شود؛ با این حال، عرض و طول دروازه فوتبال برای کودکان و نوجوانان، متفاوت است.

چمن یکی از مهم‌ترین اجزای زمین فوتبال است، به‌طوری‌که یکی از عوامل مهم در پیشرفت فوتبال هر کشور، وجود زمین‌های چمن مناسب می‌باشد و یکی از فاکتورهای شناسایی سطح فوتبال یک کشور، وضعیت چمن استادیوم‌های آن کشور می‌باشد. چمن‌های فوتبال، بر دو نوع طبیعی و مصنوعی می‌باشند.

خراب شدن زودهنگام چمن‌های طبیعی، صاحبان باشگاه‌ها و دست‌اندرکاران ورزش را برآن داشته تا جایگزین واقعی برای چمن طبیعی به‌لحاظ تحمل بیشتر زمین بازی در مقابل تعدد و ترافیک تیم‌ها، جلوگیری از اتلاف وقت برای بازسازی زمین، قابلیت زمین برای بازی در برف و باران و پیشگیری از گِل آلوده شدن سطح چمن، انتخاب نمایند؛ به همین منظور در برخی موارد، چمن‌های مصنوعی را جایگزین چمن‌های طبیعی کردند. البته در اغلب مسابقات رسمی، چمن‌های مورد استفاده، به‌صورت طبیعی است و کمتر باشگاهی در لیگ‌های اصلی کشورها وجود دارد که برای مسابقات، از چمن مصنوعی استفاده کند.

تصویر یک نمونه چمن مصنوعی به‌­کار رفته در زمین فوتبال در شکل زیر ارائه شده است.

از نظر روشنایی، زمین‌های فوتبال، بسته به استفاده، به سه گروه تقسیم می‌شوند:

دسته اول: زمین‌هایی که در آن‌ها مسابقات رسمی و فیلم‌برداری تلویزیونی به‌صورت ۴K انجام می‌شود؛ روشنایی این دسته از زمین‌ها می‌باید حداقل ۲۵۰۰ لوکس باشد.

دسته دوم: زمین‌هایی که در آن‌ها مسابقات انجام می‌گردد، ولی فیلم‌برداری مسابقات در روز انجام می‌گردد؛ این دسته از زمین‌ها می‌بایست روشنایی تا ۱۵۰ لوکس داشته باشند.

دسته سوم: زمین‌هایی که جهت تمرین استفاده می‌گردد و فیلم‌برداری در آن‌ها انجام نمی‌گردد (یا صرفا برای تهیه خبرهای تمرینی و آماده‌سازی از آن‌ها عکس‌برداری و فیلم‌برداری می‌شود که چندان اهمیت ندارد)؛ روشنایی این زمین‌ها نباید از ۳۰ لوکس کمتر باشد.

علیرضا محمودی‌فرد – محقق علوم و آمارهای ورزشی