آشنایی با داروی سفیکسیم (Cefixime) و موارد استفاده از آن – علیرضا محمودی فرد

طبق گزارش پایگاه کلام ماندگار، یکی از آنتی‌بیوتیک‌های مشهور علی‌الخصوص برای درمان سینوزیت، داروی سفیکسیم است.

مقدمه

سفیکسیم (Cefixime) یک آنتی‌بیوتیک از گروه سفالوسپورین‌های نسل سوم است که به‌طور گسترده در درمان عفونت‌های باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به‌ویژه در درمان عفونت‌های تنفسی و عفونت‌های ادراری موثر است و به دلیل داشتن اثرات نسبتا وسیع و ایمنی مناسب، گزینه‌ای پرکاربرد در پزشکی می‌باشد.

۱. مکانیزم عمل

سفیکسیم با مهار سنتز دیواره سلولی باکتری‌ها، به‌ویژه از طریق مهار آنزیم‌های ترانس‌پپتیداز، باعث مرگ باکتری‌ها می‌شود. این دارو نسبت به باکتری‌های گرم مثبت و برخی باکتری‌های گرم منفی، اثر ضدباکتریایی دارد (Lodhi et al., 2013).

۲. فارماکولوژی

۲.۱. جذب و توزیع

سفیکسیم به‌خوبی از دستگاه گوارش جذب می‌شود و در خون به حداکثر غلظت خود می‌رسد. این دارو اغلب به‌صورت خوراکی در دسترس است و می‌تواند در مدت زمان ۲ تا ۴ ساعت پس از مصرف به حداکثر غلظت خود در سرم برسد (Vandewalle et al., 1994)

۲.۲. متابولیسم و دفع

سفیکسیم به‌طور جزئی در کبد متابولیزه می‌شود و عمدتاً از طریق ادرار دفع می‌شود. در بیماران با نارسایی کبدی یا کلیوی، دوز مصرفی باید طبق وضعیت بیمار تنظیم شود (Li et al., 2020).

۳. کاربردها

۳.۱. درمان عفونت‌های باکتریایی

عفونت‌های تنفسی: در درمان عفونت‌های مانند ذات‌الریه و برونشیت.

عفونت‌های دستگاه ادراری: شامل سیستیت و پیلونفریت.

عفونت‌های گوش: مانند اوتیت میانه (Doll et al., 2014).

۳.۲. استرپتوکوکوس و نایسریا

سفیکسیم به‌خصوص برای عفونت‌های ناشی از استرپتوکوکوس پنومونیه و نایسریا گنوره‌آ موثر است (Fakih et al., 2019).

۴. عوارض جانبی

عوارض جانبی سفیکسیم معمولاً خفیف و گذرا هستند و شامل موارد زیر می‌شوند:

اسهال

سردرد

تهوع و استفراغ

واکنش‌های حساسیتی مانند راش‌های پوستی (Tullio et al., 2016).

در موارد نادر، ممکن است عوارض جدی‌تری مانند آنفولانزا یا آسیب کلیوی اتفاق افتد.

۵. مقاومت باکتریایی

استفاده نادرست و بی‌رویه از سفیکسیم می‌تواند منجر به توسعه مقاومت باکتریایی شود. گونه‌هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین و باکتری‌های گرم منفی، مانند E. coli، به مقاومت علیه سفالوسپورین‌ها معروف هستند (Chen et al., 2021).

۶. راهنمایی‌های دوز

دوز معمول سفیکسیم برای بزرگسالان بسته به نوع و شدت عفونت بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم در روز تقسیم به دوزهای روزانه تجویز می‌شود (Nasir et al., 2020).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

سفیکسیم یکی از آنتی‌بیوتیک‌های مؤثر در درمان عفونت‌های باکتریایی مختلف است و به‌دلیل نگرانی‌های مرتبط با مقاومت باکتریایی، باید با احتیاط و تحت‌نظر پزشک مصرف شود. این دارو یک گزینه مناسب برای درمان عفونت‌های رایج باکتریایی است.

تنظیم: علیرضا محمودی فرد – محقق حوزه داروشناسی و کارشناس تحقیق و توسعه شرکت فنی و مهندسی آریا اندیشه صنعت اکسین