مضرات شکر سفید برای سلامت بدن – علیرضا محمودی فرد

پایگاه کلام ماندگار | شکر سفید، که به‌عنوان ساکارز نیز شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین مواد شیرین‌کننده در رژیم‌های غذایی مدرن است. این محصول از نیشکر یا چغندرقند استخراج می‌شود و به‌دلیل طعم شیرین و خاصیت حلالیت آسان، به یکی از اجزای اصلی بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌ها تبدیل شده است. اگرچه شکر سفید می‌تواند انرژی سریع را فراهم آورد، اما مصرف مداوم و بی‌رویه آن عوارض جدی بر سلامت افراد دارد. این یادداشت به بررسی مضرات شکر سفید بر اساس شواهد علمی پرداخته و اثرات آن را بر سلامت انسان تحلیل می‌کند.

مضرات شکر سفید

افزایش چاقی و اضافه وزن:

شکر سفید، علی‌الخصوص در شکل مایع خود (مانند نوشابه‌ها)، کالری بالایی دارد و موجب افزایش وزن می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مداوم شکر به‌طور مستقیم با چاقی و افزایش وزن مرتبط است (Malik et al., 2010; Te Morenga et al., 2012).

بیماری‌های متابولیک:

مصرف زیاد شکر سفید می‌تواند منجر به افزایش سطح قند خون و مقاومت به انسولین شود و در نهایت به دیابت نوع ۲ منجر گردد. شواهد نشان می‌دهد که افزایش مصرف شکر از طریق نوشیدنی‌های قندی و میان‌وعده‌های شیرین، به ابتلا به دیابت ارتباط دارد (Hu et al., 2011).

بیماری‌های قلبی:

شکر سفید با افزایش چربی‌های خون و تری‌گلیسیریدها می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهد. مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که به‌طور منظم شکر مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا قرار دارند (Lustig et al., 2016).

مشکلات دندانی:

شکر سفید یکی از عوامل اصلی در پوسیدگی دندان به شمار می‌رود. باکتری‌های موجود در دهان از قندها تغذیه کرده و اسید تولید می‌کنند که می‌تواند به‌تدریج مینای دندان را تخریب کند (Klein et al., 2010).

اختلالات روانی:

مصرف بالای شکر سفید ممکن است با افزایش بروز اختلالات روانی نظیر افسردگی و اضطراب مرتبط باشد. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف مداوم شکر می‌تواند تأثیر منفی بر خلق و خو و سلامت روان بگذارد (Lattimore et al., 2014).

التهابات مزمن:

شکر سفید می‌تواند منجر به التهابات مداوم در بدن شود که این وضعیت می‌تواند به بیماری‌های مزمن مانند آرتروز، بیماری‌های قلبی و برخی انواع سرطان‌ها منجر گردد (Baker et al., 2020).

تأثیرات بر سلامت

بیماری‌های گوارشی: شکر سفید ممکن است منجر به اختلالات گوارشی نظیر سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) و نفخ شود (Jiang et al., 2013).

مشکلات کبدی: مصرف بالای شکر به‌ویژه شربت‌های قندی می‌تواند باعث تجمع چربی در کبد و ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) گردد (Friedman et al., 2018).

خطر ابتلا به سرطان: شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه مصرف مداوم شکر سفید می‌تواند با افزایش خطر ابتلا به برخی انواع سرطان، به‌ویژه سرطان پستان، مرتبط باشد (Kelley et al., 2015).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

با توجه به تأثیرات منفی شکر سفید بر سلامت جسم و روان، توصیه می‌شود که مصرف آن به حداقل کاهش یابد و در عوض از قندهای طبیعی و منابع غنی از فیبر مانند میوه‌ها و غلات کامل استفاده شود. تغییرات در رژیم غذایی و افزایش آگاهی درباره خطرات شکر سفید می‌تواند به ارتقاء سلامت عمومی و کاهش ریسک بیماری‌های غیرواگیر کمک نماید.

تبیین: علیرضا محمودی فرد – سردبیر رسانه کلام قلم و محقق سبک زندگی سالم